تجربه و کشف گردشگری تهران

به گزارش تهران رسانه ؛ راهنمای گردشگری تهران، ری و شمیران اثر پژوهشی و تألیفی احسان میراب‌زاده (با همکاری علی رفیعی و مرتضی رحیم‌نواز) است که در ۵۵۲ صفحه توسط انتشارات حیات هزار افسان منتشر و تاکنون سه‌بار تجدیدچاپ و توسط اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان تهران عرضه شد.
راهنمای گردشگری تهران، ری و شمیران با ارائه‌ی نقشه مسیرها و محورهای گردشگری می‌خواهد تا گردشگر را تشویق به گردشگری تجربه‌گرا در دلِ پایتخت کند.
چه بسا گردشگر در این مسیرها، رویدادها یا حتی مکان‌هائی را تجربه و کشف کند که تاکنون بر گردشگران و تورگردانان پوشیده بوده و این «تجربه» و «کشف» جزئی هیجان‌انگیز از گردشگری است.
این کتاب، یک راهنمای جامع و کاربردی بر مبنای مسیرهای پیاده‌ گردشگری در بافت تاریخی تهران، ری و شمیران است (سیزده مسیر).
همچنین، چهار محور گردشگری خارج از بافت تاریخی شهر تهران نیز تعریف شده.
اما باتوجه به گستردگی تهران، علاوه بر ۱۳۶ جاذبه‌ی گردشگری در مسیرها / محورهای تهران، ری و شمیران، ۷۲ جاذبه‌ی پیرامونی این مسیرها و محورها + ۳۰ جاذبه‌ی گردشگری پراکنده در سطح مناطق شهری تهران، ۷ مسیر کوهنوردی + جاذبه‌های گردشگری پراکنده خارج از این مسیرها و محورها نیز در این کتاب معرفی شده است.
در بخشی از مقدمه کتاب آمده است: «مسیرها و محورهای گردشگری، برای خانواده ها و برنامه ریزی سفرهای درون شهری بسیار مناسب اند.
چون علاوه بر اینکه در دسترس همگان و از نظر اقتصادی به صرفه هستند، گردشگر در طول این مسیرها با مردم آن منطقه از شهر نیز در یک همزیستی قرار میگیرد و موجب می‌شود تا با ارزش های پنهان نهفته در آن منطقه از شهر آشنا شود.
احسان میراب‌زاده نویسنده و ناشر کتاب‌های راهنمای گردشگری می‌گوید:‌ گردشگری خانواده محور یکی از مهمترین بخشهای صنعت گردشگری است که در سال ۲۰۱۸ حدود ۳۰ درصد از بازار سفرهای تفریحی و ۵۰ درصد از سفرهای برون مرزی را به خود اختصاص داد.
این نسبت در کشورهای مختلف متفاوت است اما در کشورهای شرقی و آسیایی، به مراتب بیشتر از کشورهای غربی است.
او ادامه می‌دهد:‌ گردشگری خانواده محور، یک مفهوم علمی و تخصصی است و برای دستیابی به یک موفقیت چشمگیر در آن، وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی باید به سمت برنامه ریزی های جدی حرکت کند و یکی از ابتکارات در این راه، طراحی مسیرهای پیاده گردشگری و یا محورهای گردشگری منطبق با حمل و نقل عمومی ازجمله مترو است تا بخش مهمی از سفرها از حالت خودجوش به برنامه ریزی شده تبدیل شود و در فهرست خانواده ها برای روزهای تعطیل قرار گیرد.
به گفته‌ی میراب‌زاده، کتاب حاضر براساس تأکید بر همین رویکرد، تولید محتوا شده به طوریکه در تعریف مسیرهای پیاده / محورهای گردشگری در این کتاب به نقطه ی آغاز و پایان، طول مسیر، ایستگاههای مترو و خطوط بی آرتی، ترافیک، پراکندگی جاذبه های گردشگری و جذابیت های روائی توجه داشتیم.
هرچه گردشگری در محدوده ی شهری بافت تاریخی گسترش یابد، از رها شدن، فرسودگی و تخریب این میراث فرهنگی گردشگری گرانبها در گذشت زمان، جلوگیری میشود.
برنامه ریزی برای گردشگری پیاده (با رعایت الزامات و استانداردهای حضور در بافت تاریخی)، منجر به ادراک بیشتر این فضاهای ارزشمند در اذهان عمومی و توجه به جنبه های هویت ساز و ارزش های نهفته در آن میشود.

مسیرهای پیاده و محورهای گردشگری شهر تهران
کتاب راهنمای گردشگری تهران، ری و شمیران با نقشه‌های ۸ مسیر پیاده گردشگری در بافت تاریخی تهران + مسیر راسته های بازار تهران + ۴ محور گردشگری خیابان ولیعصر(عج) / مرکز شهر / سیدخندان / غرب در شهر تهران آغاز می‌شود و در ادامه به منطقه فرهنگی گردشگری عباس آباد (منطقه شش) و برج میلاد (منطقه دو) می‌رسد که خارج از مسیرها و محورها هستند اما دو قطب مهم گردشگری پایتخت محسوب می‌شوند.

محور زیارتی سیاحتی شهر ری
این نویسنده‌ی کتاب‌‌های راهنمای گردشگری با موضوع تهران درباره فصل «ری» در این کتاب می‌گوید:‌ «از هوشنگ، پسر اساطیری کیومرث گرفته که بنیادگذاری ری را به او نسبت میدهند تا منوچهر، پادشاه اساطیری ایران که ری ویران شده را از نو بناکرد و آن را «ماهجان» نام گذاشت تا متون دینی، که بنیانگذار ری را شیث ابن آدم نوشته اند و نگاه به آثار تاریخی متنوع این دیار نظیر باروی ری، چشمه علی، کوه نقاره خانه، برج طُغرل، زندان هارون و دهها جاذبه ی گردشگری دیگر، همه وهمه نشان میدهند که بیراه نیست اگر  ری را «کُهنْ میراث دارِ ایران» بنامیم.
»اما گذشته از فرهنگ و تمدن و تاریخِ کُهن، شهرری را، همه به حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) میشناسند؛ جائی که محال است تهرانی باشید و گاهی که دلتان از غصه گرفت، برای آرامش و کسب انرژی مثبت به آنجا سری نزده باشید. 
آرامگاه ابن بابویه و امامزاده عبدالله (ع) نیز آنقدر نام آوران فرهنگی و هنری و دینی و چهره های سرشناس را در خود جای دادهاند که اگر بر سر هر مزاری بایستید و از احوال آن جویا شوید، ساعتی میگذرد و شما را به تماشای نکته ها و جاذبه های تاریخ شفاهی تهران وا میدارد.
نقشه‌ی محور زیارتی، سیاحتی شهر ری هم بخش دیگری از این راهنمای گردشگری است.

مسیرهای پیاده گردشگری شمیران
سه مسیر پیاده گردشگری در شمیران و دو مجموعه‌ی فرهنگی تاریخی سعدآباد و نیاوران بخش بعدی کتاب را تشکیل می‌دهند.
احسان میراب‌زاده معتقد است: «کوچه باغ های شمیران پُر از قصه است؛ فقط کافی است قصه ها را از روی زمین برداری و بگذاری توی داستانت. آدمها و ترکیبشان با محیط، خودِ خودِ قصه است.
گردش در مسیرهای پیاده شمیران و بازدید از جاذبه های پیرامونیاش، نیم روز یا بیشتر، وقت میگیرد اما بازهم دلتنگش خواهید شد.
دلتنگ آدمها و ترکیبشان با محیط، دلتنگ کوچه های محله‌های شمیران.

مسیرهای کوه‌پیمائی شمیران۶
مسیر کوه‌پیمائی شمال تهران و شمیران شامل مسیرهای دارآباد، کلک‌چال، گلاب‌دره، دربند، ولنجک و درکه که نزد مردم، همگی به «مسیرهای کوه‌پیمائی» شهرت دارند آشناترین مسیرهای طبیعت‌گردی تهران هستند که دارای جاذبه‌های اغلب ناشناخته‌ برای گونه‌های مختلف طبیعت‌گردی‌اند و تقریباً به تمام دره‌های فرعی دامنه‌های جنوبی البرز از طریق این مسیرها می‌شود دست یافت.

درباره نویسندگان
احسان میراب‌زاده با همکاری علی رفیعی در عرصه‌ی پژوهش، تألیف و تولید محتوای تخصصی و راهنمای گردشگری در استان تهران فعالیت دارند.
تاکنون کتاب‌های زیر از این نویسندگان به انتشار رسیده است:

• مجموعه ۱۳ جلدی شهرستان‌های استان تهران در آئینه میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری: احسان میراب‌زاده. تهران، ۱۳۸۸.

• کتاب معرفی جاذبه‌های گردشگری، تاریخی، طبیعی و صنایع‌دستی استان تهران: احسان میراب‌زاده. تهران، ۱۳۸۸.

• مجموعه ۱۶ جلدی «معرفی جاذبه‌های گردشگری، تاریخی، طبیعی و صنایع‌دستی شهرستان‌های استان تهران»: احسان میراب‌زاده (با همکاری علی رفیعی). تهران، ۱۳۹۰. ۱۲ بار تجدید چاپ تا سال ۱۴۰۲.
عناوین ۱۶ گانه‌ی این مُجلّدات به ترتیب الفبا عبارتند از: اسلامشهر؛ سرزمین یادگارهای کُهن / بهارستان؛ گذرگاه اقوام ایران‌زمین / پاکدشت؛ شهر گُل و گیاه / پردیس؛ بهشت ییلاقی / پیشوا؛ مهد انقلاب / تهران؛ قلب تپنده ایران / دماوند؛ سرزمین اسطوره‌های ایران‌زمین / رباط‌کریم؛ سرزمین قلعه‌های باستانی / ری؛ میراث‌دارِ کُهن ایران / شمیرانات؛ نگین البرز / شهریار؛ گهواره باغ‌های شگفت‌انگیز / فیروزکوه؛ سرزمین قلعه‌های باستانی / قدس؛ سرزمین خوش آب‌وهوا / قرچک؛ گنجینه زبان و فرهنگ‌های گوناگون / ملارد؛ سرزمین شقایق‌ها / ورامین؛ وارنای کهن.

• کتاب راهنمای گردشگری تهران: احسان میراب‌زاده (با همکاری مرتضی رحیم‌نواز و علی رفیعی). تهران، ۱۴۰۰.

• کتاب راهنمای گردشگری تهران، ری و شمیران: احسان میراب‌زاده (با همکاری علی رفیعی و مرتضی رحیم‌نواز). تهران، ۱۴۰۱. چاپ سوم: ۱۴۰۲.

• کتاب «تهران؛ شکوه قله‌ها - راهنمای طبیعت‌گردی شمال تهران و شمیرانات»: احسان میراب‌زاده (با همکاری علی رفیعی). تهران، ۱۴۰۱. چاپ سوم: ۱۴۰۲.

• کتاب «شمیرانات؛ نگین البرز»: احسان میراب‌زاده (با همکاری علی رفیعی). ویراست جدید، تهران، ۱۴۰۲.

• کتاب «ری؛ میراث‌دارِ کُهن ایران»: احسان میراب‌زاده (با همکاری علی رفیعی و مرتضی رحیم‌نواز). ویراست جدید، تهران، ۱۴۰۲.

• کتاب نقشه‌های گردشگری تهران، ری و شمیران: احسان میراب‌زاده (با همکاری علی رفیعی). تهران، ۱۴۰۲.

احسان میراب‌زاده، همچنین از سال 1394 بنیادگذار، صاحب‌امتیاز و مدیرمسئول نشریه تهران است که این نشریه به صورت مستقل و تخصصی به پژوهش و انتشار مقالاتی در زمینه‌های تهران‌شناسی، گردشگری و فرهنگ می‌پردازد و یک بار نیز جایزه پژوهشی تهران را در سال ۱۳۹۹ به خود اختصاص داده است.