بعد از پلاسکو ساختمان های ناایمن فراموش شد

به گزارش تهران رسانه ؛ گذشت 4 سال بعد از حادثه وحشتناک پلاسکو کافی بود تا مدیریت شهری تنها از روز 30 دی ماه برگزاری بزرگداشت به خاطر فداکاری آتش نشانان شهید را در دستور کار خود قرار دهد. این در حالی است که قرار بود حادثه پلاسکو هیچ وقت فراموش نشود.
هر چند طبق مصوبه شورای شهر تهران قرار بود لیست ساختمان‌های ناایمن با هدف شفاف سازی اطلاع رسانی شود، اما عدم انتشار آن از سوی سازمان آتش نشانی به رغم اینکه با انتقاد برخی از اعضای شورای شهر روبه رو شده نشان داد که پلاسکو و درسی که مدیران شهری قرار بود از این حادثه ناگوار بگیرند، ایمن سازی ساختمان های نا ایمن نبود، فراموش کردن این اتفاق بود، همین!
حادثه پلاسکو قرار بود درس های زیادی برای مسئولان به ویژه مدیریت شهری پایتخت به همراه داشته باشد. در گزارشی که کمیته بررسی حادثه پلاسکو تهیه کرد، یک شعار بیشتر از همه خودنمایی می کرد، اینکه « پلاسکو را فراموش نکنیم.» اما گویا عمر این شعار نیز به مانند بسیاری از شعارهایی که مدیریت شهری تهران برای بهبود کیفیت زندگی تهرانی ها در پایتخت دادند،کوتاه بود.
چندی پیش بود که رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران در توئیتی که در صفحه شخصی خود منتشر کرد، خبر از افشای لیست ساختمان‌های ناایمن در برابر حریق پایتخت داده بود اما منتفی شدن انتشار این لیست از سوی سازمان آتش نشانی شهر تهران نشان داد که بسیاری از مسئولان و مدیران شهری از تب و تاب حادثه پلاسکو افتاده اند و درسی که می توانست این حادثه ناگوار آن هم با شهادت 16 نفر از آتش نشانان شهر تهران برای تصمیم گیران شهر تهران داشته باشد به فراموشی سپرده شده.
این در حالی است که در جلسه علنی هفته گذشته شورای شهر تهران عضو کمیسیون اجتماعی و فرهنگی شورای شهر نسبت به در دسترس قرار نگرفتن لیست ساختمان‌های ناایمن برای عموم مردم انتقاد کرد و یاداور شد: شهروندان باید بدانند با رفت و آمد به کدام ساختمان‌ها جانشان به خطر می‌افتد.
شاید بتوان گفت بعد از حادثه ناگوار پلاسکو، حادثه کلینیک سینا اطهر اتفاق تلخ دیگری بود که یک بار دیگر ناایمن بودن بسیاری از ساختمان های عمومی شهر را به مسئولان و شهروندان گوشزد می کرد و بعد از این حادثه بود که دوباره موضوع ایمن سازی ساختمان های ناایمن به موضوع داغ در میان اعضای شورای شهر تهران و شهرداری تبدیل و در نهایت با مصوبه شورا قرار شد تا لیست ساختمان های ناایمن این کلانشهر با هدف شفاف سازی معرفی شود.
حجت نظری در این باره در تذکر خود در صحن علنی شورای شهر تهران گفت: پس از حادثه ساختمان پلاسکو و کلینیک سینا اطهر شورای شهر در راستای ایفای وظایف خود و جلوگیری از تکرار این حوادث سال گذشته مصوبه‌ای را با عنوان الزام شهرداری تهران به ایجاد سامانه برخط پایش ایمنی ساختمان‌های موجود در برابر خطر آتش‌سوزی به تصویب رساند.
بررسی ها نشان می دهد که بر مبنای این طرح قرار بود تا شهرداری تهران طی 4 ماه پس از تصویب این مصوبه نسبت به راه‌اندازی سامانه برخط اقدام کند. به صورتی که دسترسی لازم برای شهرداری‌های مناطق، مراجع قضایی و همه شهروندان فراهم باشد. این در حالی است که اخیراً مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی تهران در مصاحبه‌ای اعلام کرده که امکان انتشار این اطلاعات وجود نخواهد داشت و قضیه منتفی شده است.
سوالی که این عضو شورای شهر تهران در مقابل سکوت تعجب آور سایر اعضا و مدیران شهری می پرسد، این است که تا کنون چه اندازه به اخطار به ساختمان‌های ناایمن موفق بوده‌ایم چرا باید پا بر روی یکی از شعارهای اصلی خود که شفافیت است بگذاریم؟
نظری تاکید دارد با مخفی نگه داشتن لیست اماکن ناایمن تهران به شعارها و آرمان‌های خود پشت خواهیم کرد و شهرداری مکلف است مصوبات شورا را اجرا کند یا باید طی لایحه‌ای اصلاح یا القاء آن را از شرایط بخواهد.این در حالی است که وضعیت ساختمان‌های ناایمن باید تعیین تکلیف شود و به مردم بگوییم با رفت و آمد به کدام ساختمان‌ها جانشان به خطر می‌افتد.
وجود 33 هزار ساختمان نا ایمن در پایتخت
بررسی کارشناسان مدیریت بحران نشان می دهد که در پایتخت 33 هزار ساختمان نا ایمن وجود دارد که از این تعداد حداقل 3000 ساختمان پر خطر با درجه ناایمنی بالا قرار دارد.
با وجود این آمار، اما چندی پیش بود که مدیرعامل سازمان خدمات ایمنی و آتش نشانی شهرداری تهران خبر از منتفی شدن انتشار لیست این ساختمان ها به رسانه ها داد.
هر چند مهرماه امسال بعد از مصوبه شورای شهر تهران از سامانه معرفی و پایش ساختمان های نا ایمن راه اندازی شد، اما عدم انتشار لیست این ساختمان ها آن هم از سوی سازمانی که متولی و مسئول تعیین ایمنی ساختمان ها در شهر تهران است، سوالی است که تا کنون به آن جواب داده نشده است.
مدیرعامل سازمان خدمات ایمنی و آتش نشانی شهرداری تهران در این باره به خبرگزاری ایسنا گفته بود: طی جلساتی که با کمیسیون های مختلف شورای شهر برگزار شد، مشخص شد که انتشار با شرایطی که پیشتر قرار شده بود نخواهیم داشت. اطلاعات مختصری منتشر خواهد شد اما شبیه به مشخص شدن وضعیت ساختمان ها با رنگ نیست، البته این در دنیا هم نمونه ای به این شکل موجود نیست که اطلاعاتی که ساختمان به صورت عمومی به اشتراک گذاشته و منتشر شود. سازمان آتش نشانی جزییات را در سامانه های خود دارد و این سامانه ها را در اختیار دستگاه های مسئول، حتی دستگاههای مسئول خارج از حوزه شهرداری که می توانند در خصوص ایمنی ساختمان ها نقشی داشته باشند قرار می دهد.
به گفته مهدی داوری؛ فرایند بررسی های ساختمان ها از سوی سازمان آتش نشانی تهران مستمر است و قطع نمی‌شود.
اکنون سوال این است چگونه ممکن است مدیریت شهری بعد از اعلام رسانه ای قرار گرفتن لیست ساختمان های نا ایمن در برابر حریق در سامانه پایش ایمنی ساختمان ها آن هم توسط محمد سالاری، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران اکنون مدیرعامل سازمان آتش نشانی افشای این لیست را منتفی می داند؟ آیا این سازمان در انجام یکی از وظایق قانونی و البته حیاتی خود در ایمن سازی ساختمان های نا ایمن و تهیه گزارش های کارشناسی در این خصوص کوتاهی کرده است؟ آیا وعده های بخش خصوصی و صاحبان این ساختمان های نا ایمن به اندازه ای بوده است که شهرداری، شورای شهر و البته سازمان آتش نشانی شهر تهران را تطمیع و از انتشار این لیست منصرف کند؟
شاید بتوان گفت این ها بخشی از سواالاتی است که بعد از در کنار هم قرار دادن صحبت های مسئولان شهری به ذهن متبادر می شود و لازم است تا شهرداری تهران واعضای شورای شهر به آن پاسخ دهند.
این در حالی است که محمد سالاری در توئیتی که در صفحه شخصی خود منتشر کرده بود، یادآور شد: به زودی با رونمایی از «سامانه پایش ‎ایمنی ساختمان ها»، لیست ساختمان های ‎ناایمن ‎افشا می شود. چرا که شفافیت و ‎نظارت همگانی، ایمن سازی ساختمان‌های ‎پایتخت را به نهضت عمومی تبدیل می‌کند.
وی حتی در این پست از اهتمام سازمان ‎آتش نشانی، معاونت ‎شهرسازی و سازمان فاوای شهرداری در اجرای مصوبه شورای پنجم سپاسگزاری کرده بود!
آگاهی حق مردم است
بعداز حادثه پلاسکو و ورود دستگاه های تصمیم گیر مانند مجلس و قوه قضائیه قرار شد تا با دادن اختیارات لازم به سازمان آتش نشانی شهر تهران هم در امر آموزش و هم در امر شناسایی و اخطار به مالکان ساختمان های نا ایمن گام های موثری برداشته شود.
حتی تب حادثه پلاسکو که به یک شعار تبلیغاتی برای مدیران اصلاح طلب شهری تهران تبدیل شده بود، آنقدر بالا بود که اقدام به راه اندازی نهضت ایمن سازی ساختمان های نا ایمن از محدوده های مرکزی شهر به ویژه منطقه 12 کنند. تخریب طبقات اضافی ساختمان علاء الدین نمونه بارز این ادعاست. اما بعد از گذشت یک سال این نهضت به فراموشی سپرده شد کما اینکه در این سال ها شاهد آتش سوزی ساختمان تاریخی میدان حسن آباد تهران و تخریب ساختمان کفش ملی بودیم. در زمان وقوع این حوادث نیز هرچند مدیران شهری و شهرداران مناطق سعی کردند تا با موج رسانه ای که از وقوع این حوادث به وجود آمده بود، همراه شوند اما دوباره این اتفاقات در پایتخت فراموش شد.
حادثه ساختمان کلنیک سینا اطهر در منطقه یک تهران نیز حادثه تلخ دیگری بود که جان 21 نفر از تیم پزشکی و شهروندان را گرفت در آن زمان نیز شهرداری تهران، شورای شهر، شهرداری منطقه یک و سازمان آتش نشانی سعی کردند تا موج رسانه ای را به این سمت بکشانند که این نهادهای متولی اخطارهای لازم را به مالک ساختمان مذکور داده اند و اگر این اتفاق افتاده، وظیفه ای بر گردن آنها نیست.
در واقع مدیریت شهری در پاسخ مدیریتی ای که به رسانه و البته افکار عمومی داد، سعی کرد تا بار افکار عمومی را از شانه های خود با هدف قرار دادن عدم وجود ضمانت اجرایی اخطارهای سازمان آتش نشانی و شهرداری منطقه بردارد و البته دراین کار نیز موفق شد.
مدیرعامل انجمن جامعه ایمن بر این باور است: دلیل عدم انتشار لیست ساختمان های نا ایمن شهر تهران از سوی شهرداری بسیار شفاف است چرا که مدیریت شهری به این مساله فکر کرد که با انتشار این لیست مطالبه مردم افزایش پیدا می‌کند. به عبارتی اگر شهرداری در سامانه خود این ساختمان را ناایمن معرفی کند طبیعتاً مردم حق دارند و آگاه می‌شوند و به شهردار یادآوری می‌کنند که شما مسئول هستید و پس چرا با آن‌ها برخورد نمی‌کنید.
نوفرستی تاکید دارد: این اقدامات شهرداری هیچ توجیه منطقی ای ندارد بنا براین بهترین راهکار برای آنها پاک کردن صورت مساله یعنی عدم انتشار لیست ساختمان های نا ایمن شهر تهران بود. این در حالی است که آگاهی حق مردم است و امیدوارم که شهرداری هم پاسخ قانع کننده‌ای داشته باشد، مگر اینکه بگویند به دنبال راهکاری برای بهبود سامانه هستند، در غیر این صورت فقط توجیه است و برای فرار از مسئولیت است.
به اعتقاد این کارشناس ایمنی، شهردار تهران به خوبی می داند در مقابل حوادثی که در شهر تهران در ساختمان های نا ایمن پایتخت می افتد، مسئول است مانند اتفاقی که با ریزش ساختمان های خیابان ابوذر میدان مقدم واقع در منطقه 17 روی داد و در جریان آن دو شهروند تهرانی جان خود را از دست دادند. دراین حادثه شهردار تهران مسئول بود چرا که شهرداری موظف به ایمن سازی گودهای ناایمن شهر تهران است و این حادثه در کنار گودال 20 متری ای که جنب این ساختمان ها قرار داشت، به وقوع پیوست.

افسانه قانع