سکوت وزارت میراث فرهنگی و جولان تورگردانان غیر مجاز

به گزارش تهران رسانه ؛ وقتی تب و تاب سفر در دهه اخیر رونق گرفت یکی از بخش هایی که توانست خیلی سریع رشد کند تا سهم بیشتری از سبد توسعه صنعت گردشگری بردارد، برگزاری تورهای غیر مجاز بود و در این میان سکوت وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری میدان را برای فعالیت آنها باز گذاشت.

از همان سالها خیلی ها به این فکر افتادند تا علاوه بر تحصیل آکادمی به سراغ منابع متعبر برای کسب تجربه و حتی آموزش بروند از این رو این بخش با ساختار تقریبا منسجم و درست زیر نظر وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری حرکت می کرد تا اینکه تبی به اسم فضای مجازی عطش سودجویان را برای اینکه بتوانند درآمد بیشتری کسب کنند، بالا برد.

این گروهها که بعدها به اسم اینفلوانسر خود را به مردم معرفی کردند حسابی بازارشان رونق گرفت و آنها بدون دریافت مجوز از مراجع قانونی فعالیت خود را ادامه دادند تا اینکه کم کم بروز حوادثی بعضا ناخواسته پای نیروی انتظامی و وزارت میراث فرهنگی را به ماجرا کشاند و این دو نهاد تلاش کردند از هر راه قانونی برای مقابله با این افراد استفاده کنند. اما این پایان ماجرا نبوده و نیست.
هر چند کارشناسان و فعالان تور مدعی شدند که سختگیری ها پلیس تا حدودی توانست مانعی سر راه این گروهها باشد اما هنوز تورهای در سراسر کشور توسط این افراد برگزار می شود که مجوزی ندارند و مردم هم بدون آگاهی از این ماجرا به آنها اعتماد می کنند و کوله بار خود را جمع می کنند و با آنها راهی سفر می شوند.

کرونا و کسادی گردشگری
هر چند با آمدن کرونا حسابی کاسبی این گروهها کساد شد اما وقتی محدودیت ها برداشته و خبرهایی مبنی بر زر و نارنجی شدن شهرها منتشر شد، این گروهها را برآن داشت تا از این فرصت استفاده کنند و با تبلیغ های جذاب دوباره مردم را به تورهای خود دعوت کنند؛ هر چند که هنوز خیلی ها به دلیل وجود کووید 19 تمایلی به سفرهای گروهی و دست جمعی ندارند اما وقتی خبر برخورد با تعداد زیادی از گروههای تورهای گردشگری غیرمجاز در دی ماه منتشر شد، نشان داد که این گروهها هنوز خواهان دارند و راه برای فعالیت آنها به واسطه اعتماد مردم باز است.

جالب است بدانید که سهم استان های شمالی یعنی گیلان و مازندران در ماجرای برگزاری تورهای غیر مجاز بیشتر از استان های دیگر است البته در فصل زمستان کمی ماجرا متفاوت می شود و شهرهای جنوبی به دلیل داشتن آب و هوای مناسب تر خواهان بیشتری دارد و همین بهانه ای است برای کاسبی بیشتر.

نکته قابل تامل این است که برگزار کنندگان این تورها در شرایط کنونی خود را محق می دانند و می گویند: چند ماهی است که کرونا زندگی ما را مختل کرده است و حالا که ستاد ملی مقابله با کرونا اجازه سفر داده است چرا ما نباید از این فرصت استفاده کنیم اما این افراد این را نمی دانند که فعالیت آنها چه ستاد مقابله با کرونا اجازه داده باشد چه نداده باشد غیر قانونی است و آنها ملزم به دریافت مجوز از وزارت متولی گردشگری هستند.
توحید فروزانفر یکی از راهنمایان گردشگری چندی پیش در گفت و گو با ایسنا درباره در خصوص فعالیت تورهای غیر مجاز گفته بود: ماجرای تورهای غیر مجاز داستانی است که از گذشته بوده، هست و در آینده نیز خواهد بود. با وجود اینکه میراث فرهنگی سعی می‌کند جلوی این کار را بگیرد؛ اما این مسأله مقداری خارج از کنترل است و این موضوع صدمه جبران‌ناپذیری به بدنه اصلی گردشگری می‌زند.
به اعتقاد فروزانفر، اکنون روی این موضوع کار می‌شود اما تاکنون ریشه آن سوزانده نشده و هیچ موقع هم نمی‌شود آن را از بین برد و فعالیت بیشتری در این زمینه می‌طلبد. شناخت و سامان‌دهی این افراد کار سختی است؛ زیرا چندان شناخته شده نیستند.

وزارت میراث فرهنگی: فقط دارندگان راهنمایان تور و آژانس ها مجازند ولاغیر
اکنون از نظر میراث فرهنگی فقط راهنمایان کارت‌دار که مجوز اجرای تور را دارند می‌توانند تورها را برگزارکنند و آژانس‌هایی که دارای مجوز از میراث فرهنگی هستند، سعی می‌کنند این قوانین را رعایت کنند ولی عملاً این اتفاق می‌افتد که تورهای غیر مجاز هنوز وجود دارد و به نظر نمی رسد بشود صد درصد جلوی آن را گرفت و بنابراین این امر، یک عارضه اجتماعی است.

موضوعی که شاید باید به آن توجه داشت این است که درصد بیکاری در قشر جوان باعث شده است که علاقه‌مند ورود به این صنعت باشند. آن‌ها می‌بینند که مردم از این فعالیت استقبال می‌کنند، به همین دلیل می‌خواهند ره صد ساله را یک شبه بپیمایند و با ایجاد کانال‌های غیرمجاز گردشگری در قالب تورهای طبیعت‌گردی و باشگاه‌های کوهنوردی این کار را انجام می‌دهند. این موضوعی است که نمی توانند بی تفاوت از کنار آن گذشت زیرا مسائل اقتصادی در این موضوع مطرح بوده و از طرفی برگزاری تورهای طبیعت‌گردی بازار جذاب و مخاطبان خود را دارد به همین دلیل جوانانی که به دنبال کسب درآمد هستند، تصمیم می‌گیرند وارد این کار شوند.

هیچ چیز سر جای خودش نیست
مصطفی لطفی یکی از تورگردانان قدیمی استان گیلان است، او در گفت و گو با تهران رسانه می گوید: بهتر است برای اینکه بدانید وضعیت تورهای گردشگری چگونه است همین آلان یک سرچی در اینترنت بزنید با موجی از اخبار روبرو می شوید که از تعطیلی و برخورد با برگزار کنندگان تورهای غیر مجاز نوشته اما کدام یک از این اخبار پیگیری دقیق شدند یا با کدام یک از این برگزارکنندگان برخورد جدی شده ؟ به ضرس قاطع می گویم هیچ کدام.

او می افزاید: در همین مدتی که کرونا تیشه به ریشه صنعت گردشگری زد بسیاری از صاحبان تورها و آژانس ها به معنای واقعی کلمه ورشکست و نابود شدند اما این برگزار کنندگان تورها تا فرصتی به دست آوردند به سرعت در فضاهای مجازی که دارند شروع به تبلیغ کردند و کار خود را انجام دادند.

او ادامه می دهد: در حالی‌ که آژانس‌های مسافربری نیروی محرکه گردشگری‌اند، رکود آنها، صنعت گردشگری را از حرکت بازداشته است. حالا بازگشت به شرایط قبلی نیازمند رعایت پروتکل‌های بهداشتی و تعیین یک نقشه راه است. اما هیچ کدام از این ضوابط و استانداردها در این تورها رعایت نمی شود و هیچ کس هم جلوی آنها را به طور جدی نمی گیرد.
لطفی تاکید می کند: من از خیلی از دوستان و آشنایان شنیدم که این برگزار کنندگان در طول سفر هیچ کدام یک از پروتکل های بهداشتی را رعایت نمی کنند بعد اینها به راحتی کار می کنند و فعالان مجاز همچنان باید با مشکلات و محدودیت ها دست و پنجه نرم کنند.

ولی تیموری معاون گردشگری کشور هم معتقد است که بر اساس نقشه راه سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) ایران با گنجاندن گردشگری در رسته مشاغل آسیب‌دیده از کرونا، امهال پرداخت اقساط، مالیات، عوارض و غیره برای تسریع در بهبودی تلاش کرده و از سویی دیگر باید با رصد مستقیم شرایط، مسیری به‌ سوی تسهیل‌سازی سفرهای هوشمند و بازگشایی تدریجی تأسیسات گردشگری گشوده شود.
اما اینکه واقعا وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به عنوان متولی اصلی گردشگری چه برنامه جدی برای مقابله با تورگردانان غیر مجاز و رونق گردشگری درکشور دارد را کسی نمی داند و تا به امروز هم دستورالعمل های کارآمدی از سوی این نهاد ارائه نشده است و این وزارتخانه تنها با دادن تسهیلات خودش را از بسیاری از وظایف جدی تر مبرا کرده است.